Czat z wicepremierem prof. Grzegorzem W. Kołodko z 14 maja 2003 - zapis



Publikacje
Książki
Eseje
Working Papers
Artykuły
Wywiady
CV
Kontakt

     


Moderator: Witamy Państwa na czacie z wicepremierem, prof. Grzegorzem W. Kołodko. Zapraszamy do zadawania pytań.

4mularz: Kiedy Polska powróci na ścieżkę szybkiego wzrostu gospodarczego?
prof_Grzegorz_Kolodko: To zależy od definicji pojęcia "szybki wzrost". Jeśli interpretować go jako wzrost w tempie nie mniej niż 5% - w odniesieniu do kataegorii PKB - to jest na to szansa już w połowie przyszłego roku.l. Szansa oznacza, że nie ma pewnosci w tej sprawie, a wykorzystanie tej szansy wymaga przede wszystkim realizacji właściwej polityki gospodarczej, zarówno prowadzonej przez Rząd, jak i - w odniesieniu do polityki pieniężnej - przez NBP.

dll: Panie premierze, czy jest Pan zadowolony z obrad ECOFIN
prof_Grzegorz_Kolodko: Tak. Obrady były i ciekawe, i ważne. Ponadto ECOFIN był także okazją do wielu spotkań ir ozmów dwustronnych, m.in. z ministrami finansów Niemiec, Włoch, Francji, Wielkiej Brytanii, Irlandii. Po raz pierwszy o sprawach ważnych - m.in. dotyczących budżetu UE na rok 2004, polityki stymulującej wzrost gospodarczy w latach 2003 - 05, tzw. Międzynarodowego Instrumentu Finansowego, który ma służyć bardziej skutecznej walce z biedą w świecie - dyskutowało 25 ministrów państw UE, obecnych członków oraz tych,...
prof_Grzegorz_Kolodko: ...którzy do unii przystapią za niespełna rok. W wielu z tych kwestii zaprezentowałem swoje stanowisko.

zolwik: Jakie czynniki wpływają na obserwowane ożywienie produkcji przemysłowej w Polsce?
prof_Grzegorz_Kolodko: Splot okoliczności. Przede wszystkim dalszy postep w zakresie przedsiębiorczości i trwająca poprawa jakosci zarządzenia mikroekonomicznego i marketingu. Jest to zasługą samych przedsiębiorców i chwała im za to. Jednakże samo z siebie to by nie starczało, rosnąć bowiem musi popyt, aby coraz bardziej efektywna produkcja znajdowała opłacalny zbyt. I popyt rośnie; wciąż konsumpcyjny, który zwiększył się podczas minionego półrocza realnie o ponad 3%, a także ponownie inwestycyjny, przede wszystkim dlatego, ...
prof_Grzegorz_Kolodko: ...iż poprawie się rentowność przedsiębiorstw. Popyt także wzmacniają rosnące wydatki w ramach finansów publicznych - tak z budżetu centralnego jak i z budżetów samorządów terytorialnych. Na to nakłada się jeszcze jeden czynnik, a mianowicie silna aprecjacja Euro w stosunku do dolara, która to zmiana kursu krzyżowego pozytywnie wpływa na opłacalność polskiego eksportu do Eurolandu...
prof_Grzegorz_Kolodko: Zarazem mniej konkurencyjny staje się import, co wzmaga popyt na produkty krajowe po części - tam gdzie to jest opłacalne - substytuujące dobra dotychczas importowane. Wreszcie sądzę, że na przyspieszenie w sferze produkcji - a tempo wzrostu produkcji sprzedanej przemysłu w tym kwartale w porównaniu z drugim kwartałem ubr. szacuję na aż blisko 5,5% - ...
prof_Grzegorz_Kolodko: wpływ wywierają także pozytywne zmiany w zakresie oczekiwań i rosnący optymizm konsumentów, a zwłaszcza przedsiębiorców.

BRUTUS: Czy w trakcie wczorajszych rozmów z innymi ministrami Finansów miał Pan okazję na prezentację założeń PNFR?
prof_Grzegorz_Kolodko: Tak. Wszyscy się tym interesują, ponieważ Polska - jako kraj duży - jest postrzegana przez państwa UE jako poważny partner i, potencjalnie, coraz ważniejsza gospodarka w Europie. Kto jak kto, ale ministrowie finansów na finasnach się znają i wiedzą, jak wielkie znaczenie dla wzrostu gospodarczego ma ich kondycja i występujące w ich ramach tendencje...
prof_Grzegorz_Kolodko: Wszyscy moi rozmówcy rozumieją intencje Programu, no i z zaciekawieniem przysłuchują się polskiej debacie na ten temat, licząc na to, że nasze finanse publiczne zostaną uporządkowane na tyle, iż nie będą powodem jakichś perturbacji czy trudności w czasach, gdy już będziemy członkiem UE.

ivo: Czy korzysta Pan z innych ulg oprócz wspólnego opodatkowania małżonków?
prof_Grzegorz_Kolodko: W zasadzie nie korzystam, choć przekazałem w zeszłym roku - i nadal to czynię - pewne kwoty na cele, które wspieram. Jedne odliczyłem od podstawy wymiaru podatku (wpłaty na instytucje sportowe w wysokości 6,5 tys. zł), innych nie odliczyłem (comiesięczne wpłaty na budowę biblioteki uczelnianej). A to że nie odliczyłem wynika z tego, iż transferów tych dokonuję nie dlatego, że zachęca mnie do tego fiskus i niepotrzebny system ulg, ale z tej przyczyny, iż chcę wspomagać realizację pewnych celów i stać mnie ..
prof_Grzegorz_Kolodko: ...na to. I podobnie będę czynił po zlikwidowaniu istniejących ulg i zwolnień. Sądzę, że tak samo postępować będzie przytłaczająca większość obecnych darczyńców.

luksus: Mógłby Pan wyjaśnić pojęcie Pięciokąt Stabilizacji?
prof_Grzegorz_Kolodko: Szerzej opisany jest w jednej z moich książek pt. "Kwadratura pieciokąta. Od załamania do trwałego wzrostu gospodarczego" (Poltext 1993), a jego idea polega na ujęciu na jednej szali pięciu rozmaitych procesów gospodarczych i finansowych, które są z sobą wzajemnie powiązane, ale także w stosunku do niektórych z nich polityka uwikłana jest we wzajemne sprzeczności. Chodzi o to, aby oceniać sytuację gospodarczą nie przez pryzmat jednego czy dwóch wskaźników...
prof_Grzegorz_Kolodko: makroekonomicznych, dobierając je przy tym tak, aby udawadniać na siłę, że jest lepiej, ale brać pod uwagę całą ich wiązkę. Teraz na przykład można byłoby twierdzić, że sytuacja się wyraźnie poprawia, ponieważ obniża się deficyt na rachunku obrotów bieżących, rekordowo niska jest inflacja, dynamika PKB zbliża się do 3%. I to prawda...
prof_Grzegorz_Kolodko: ale to tylko "trójkąt". Nasz pięciokąt zaś "prawdę ci powie", ujmuje bowiem również wskaźniki obrazujące sytaucję budżetu oraz w zakresie zatrudnienia. A tu - choć też w tym kwartale jest kjuż lepiej niż w poprzednim, a w roku bieżącym także będzie lepiej niż rok temu - wciąż nie jest dobrze. Dlatego też pięciokąt stabilizacji makroekonomicznej jest bardziej miarodajny niż koncentrowanie się na niektórych tylko procesach.
prof_Grzegorz_Kolodko: ...To tak jak z konkursem piękności. Można wybierać najpiękniejszą pannę, oceniając tylko jej buzię. No ale jakiś inny facet może powiedzieć, że konkurentka ma zgrabniejszą figurę, a jeszcze inna piękniejsze włosy, a następna porusza się z dużo większym wdziękiem, a tu jeszcze weszła kolejna, która ma uśmiech jak żadna inna. Która zatem jest najpiękniejsza?...
prof_Grzegorz_Kolodko: Wsadzić wszystkie w taki pięciokąt, porównać nogi z uszami, szyje z biodrami, oczy z biustem i ocenić "ogólnie". W końcu któraś musi wygrać. A nasz pięciokąt pokazuje wyraźnie, że w drugim kwartale 2003 jest "ładniej", czyli po prostu lepiej niż w IV kwartale zeszłego roku, kiedy to już kbyło lepiej niż w II kwartale 2002...
prof_Grzegorz_Kolodko: I z pewnością sytuacja tak właśnie oceniana - przez pryzmat tegoż pięciokąta - będzie w roku przyszłym lepsza niż w poprzednim, choć będą obszary, na których ona może się pogorszyć. Innymi słowy, pięciokąt stabilizacji makroekonomicznej jest sposobem na dodawanie czynników nieaddytywnych, tak jak na tej samej szali waży się wspomniane uroki a to twarzy, a to figury, a to ogólnego wdzięku.

zolwik: Jak ocenia Pan reakcje środowisk twórczych na ostatnie propozycje MF, które dotyczą zmiiany zasady odliczeń podatkowych?
prof_Grzegorz_Kolodko: Środowiska twórcze odnoszą się do tych propozycji ze zrozumieniem, a to dlatego, że w przypadku pracy autentycznie noszącej znamiona twórczości będą jej autorzy nawet w bardziej korzystnej sytuacji niż obecnie. Proponujemy bowiem, aby zlikwidować fikcje i patologie występujące w systemie sprowadzające się do tego, że osoby które nie mają nic wspólnego z działalnością naprawdę twórczą, płacą po prostu podatki...
prof_Grzegorz_Kolodko: ...dwukrotnie niższe aniżeli inni obywatele. Co zaś twórców się tyczy, to PNFR proponuje traktowanie dohcodów uzyskiwanych z tytułu działalności artystycznej, naukowej itp. podobnie jak w odniesieniu do praw majątkkowych. Oznacza to, że prawa autorskie traktowane będą podobnie, jak dochody z tytułu praw majątkowych i opodatkowane liniową stawką 19%. Innymi słowy, jeśli pisarz albo kompozytor uzyska wynagrodzenie za stworzone...
prof_Grzegorz_Kolodko: ...przez siebie dzieło w wysokości np. 10.000 zł, to w obecnym systemie płaci podatek tylko od połowy tej kwoty, natomiast według nowych propozycji obciążony byłby podatkiem w wysokości 1.900 zł - i to nawet wtedy, gdkyby takich dzieł po 10.000 zł każde stworzył sto...
prof_Grzegorz_Kolodko: Natomiast nie można dyskryminować przytłaczającej większości podatników, którzy płacą podatek od dochodów osobistych według obowiązujących zasad uprzywilejowując niewielką grupę innych podatników, de facto obniżonymi stawkami podaktowymi o 50% pod hasłem tzw. kosztów uzysku, których najczęściej wcale nie ponoszą.

maro: Czym grozi opóźnienie w pracach rządu nad programem naprawy finansów publicznych?
prof_Grzegorz_Kolodko: Grozi, ale walczymy...

BRUTUS: Jakie zagadnienia zamierza Pan poruszyć podczas wykładu dla lwowskich środowisk akademickich, który odbędzie się w ramach uroczystości przyznania Panu tytułu Doktora Honoriscausa tamtejszego uniwersytetu?
prof_Grzegorz_Kolodko: Będę mówił o wzlotach i upadkach posocjalistycznej transformacji na tle globalizacji stosunków ekonomicznych i towarzyszącym tym procesom zmian kulturowych. Będę mówił o źródłach głupoty i chciwości, które to grzechy utrudniają sensowną politykę rozwoju społeczno-gospodarczego, ale także o naukowych przesłankach racjonalnej polityki, pokazując co i jak czynić, aby to drugie pokonało to pierwsze.

Kukiz: Co MinFin zrobi z pieniędzy uzyskanymi z dzisiejszej sprzedaży 800 mln euro obligacji?
prof_Grzegorz_Kolodko: Te przychody są źródłem finansowania naszego długu publicznego, któreg poziom na koniec ubiegłego roku sięgnął 47,6% PKB, oraz tegorocznego deficytu budżetowego. W ramach finansów publicznych obracamy olbrzymimi kwotami. Akurat ta transkacja jest opłacalna, relatywnie obniża koszty obsługi długu publicznego i - tym samym - jest dogodna dla naszych podatników.

krzysiu: Kiedy do Sejmu wpłyną pierwsze ustawy związane z NFR?
prof_Grzegorz_Kolodko: Zmierzam do tego, aby pakiet kluczowych 8 ustaw - o finansach publicznych, o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, o PIT, CIT, VAT i podatku akcyzowym trafiły do Sejmu w czerwcu. Część z nich będzie musiała jednakże być wcześniej skonsultowana z partnerami społekcznymi w ramach Komisjij Trójstronnej, co może o parę tygodni wydłużyć ten okres.

Moderator: Szanowni Państwo, ostatnie trzy pytania.

ovejita: Czyli jeśli dobrze rozumiem pięciokąt stabilizacji to generalnie kuleje u nas jedynie bezrobocie? Co zrobić, żeby spadło?
prof_Grzegorz_Kolodko: No, niestety, nie tylko. Poprawiają się wszystkie wskaźniki ujęte w pięciokącie, choć w różnym tempie. Wciąż wysoki jest deficyt budżetu Państwa, ale jednak spada. Bardzo wysokie jest bezrobocie, ale trzeci miesiąc z kolei też spada. Co zrobić, aby spadało szybciej i więcej? Nie ma lepszego sposobu, niż troszczyć się o inny wierzchołek naszego pięciokąta...
prof_Grzegorz_Kolodko: , to jest przyspieszanie tempa wzrostu gospodarczego. I to czynię, tak koordynując politykę, aby dynamika rozwoju była coraz wyższa. Bezrobocie w następnych latach - bo walka z nim to przedsięwzięcie na wiele lat - ulegnie wyraźnemu obniżeniu. Rozmawiałem wczoraj wieczorem podczas pobytu w Brukseli na ECOFIN z ministrem finansów Irlandii McCreevy, który - bardzo zadowolony - podkreślał, jak to Irlandia w latach 90-tych...
prof_Grzegorz_Kolodko: , korzystając ze swego członkostwa w UE, sprowadziła bezrobocie z poziomu ponad 18% do niespełna 4 obecnie. Oczywiście, wzrost bezrobocia w Irlandii ostatnio o kilka tysięcy osób jest powodem ostrej krytyki tamtejszego Rządu. Ale przykład ten dowodzi, że jeśli ma się dobrą strategię długofalowego rozwoju, to i ten problem jest do rozwiązania. Temu celowi także służy nasz Program Naprawy Finansów Rzeczypospolitej, którego urzeczywistnienie sprzyjać będzie ...
prof_Grzegorz_Kolodko: sprowadzeniu bezrobocia poniżej 14% już - albo raczej dopiero - w roku 2006. Szkoda, że bezrobocie aż tak bardzo wzrosło wskutek błędnej polityki schładzania koniunktury w ostatnich latach. Przez kilka nastepnych jeszcze musimy za te błędy płacić.

luksus: Czy jest Pan surowym szefem?
prof_Grzegorz_Kolodko: Bardzo. Najbardziej w stosunku do siebie. Do roboty!

BRUTUS: Czy ożywienie eksportu jest tendencją długofalową?
prof_Grzegorz_Kolodko: Tak. Wyraźnie przesuwamy się od rachitycznego wzrostu żywionego importem (ang. import fed) do coraz szybszego wzrostu ciągnionego przez eksport (ang. export led). Cały kontekst reform strukturalnych, polityka makroekonomiczna, trwająca integracja z UE i coraz szersze otwieranie się na kontakty z globalną gospodarką sprzyjają temu ożywieniu...
prof_Grzegorz_Kolodko: Oczywiście, nie bez znaczenia jest i będzie na tym polu kształtowanie się kursu walutowego aż do czasu wejścia Polski do obszaru Euro, co może nastąpić już w 2007 r. I warto do tego zmierzać, gdyż byłby to dodatkowy czynnik stymulujący eksport. Nie lekceważąc znaczenia bezinflacyjnego wzrostu popytu wewnętrznego niezbywalnym elementem strategii rozwoju ...
prof_Grzegorz_Kolodko: społeczno-gospodarczego Polski musi być troska o ekspansję eksportową. Działania w tym kierunku już przynoszą efekty.
prof_Grzegorz_Kolodko: Dziękuję za czat, za tydzień pracuję we Lwowie, więc na czacie spotkamy się w innym dniu tygodnia. A teraz Państwu życzę miłego dnia.